De ‘bedrijvendokter’ van Hongarije

stromann

Lőrinc Mészáros blijft een hot item in Hongarije, hij begint al trekjes te vertonen van Joep van den Nieuwenhuyzen de eens bewierookte ’bedrijvendokter’van Nederland en de rest van het universum. Joep was in zijn actieve tijd een zakelijke razende Roeland, hij kocht failliete of bijna falliete ondernemingen op om ze vervolgens te laten floreren. Helaas liet hij daarna een spoor van vernieling na, het ene na andere bedrijf ging over de kop, of kon niet op tijd leveren, of raakte verstrikt in omkopingspraktijken, of was onderwerp van het achterover drukken van defensiegeheimen – onderzeeërs! – etc etc. Één lange lijst van ellende, van den Nieuwenhuyzen werd zelfs door de Chileense autoriteiten verdacht van het betalen van smeergeld bij verkoop van tanks aan het Zuid-Amerikaanse land. Als je al in Chili verdachte bent, nou dan heb je wel de bonte hond uitgehangen. ’Anyway’, van den Nieuwenhuyzen heeft een strafblad in Nederland en naar eigen zeggen woont hij nu officieel in China. Die Joep is echt het voorbeeld van de snelle ’foute’ zakenjongen die de familie van der Valk zelfs zover kreeg dat hij tot frontman werd gebombardeerd om te onderhandelen met de ontvoerders van zijn schoonmoeder Toos van der Valk. Ik vraag me af of dit een goede keuze is geweest, we zullen het nooit weten, maar ik sluit niet uit dat de bedrijvendokter Joep een dubbelspelletje heeft gespeeld met zijn ontvoerders. Allemaal in het teken van, ’die Joep verkoopt zijn (schoon)moeder zelfs voor goed geld’.

Ik hoop voor Mészáros niet dat van de Nieuwenhuyzen zijn voorland is, maar er zijn wel degelijk overeenkomsten tussen de twee ’zakensterren’. Ten eerste zijn beide bijna vanuit het niets tot ’tycoons’ getransformeerd, Mészáros startte zijn carrière als gasmonteur, Joep als zetbaasje in van der Valkmotel Nuland. Beide hebben geen hogere beroepsopleiding genoten, Joep is gewoon een gesjeesde student. Beide kregen een extern steuntje in de rug, Mészáros van zijn voormalige stadgenoot Viktor Orbán, Joep van schoonpapa Gerrit van der Valk. Vervolgens zijn het beide ’opkopers’ , ze kopen/kochten bestaande bedrijven, vaak in slechte staat om ze vervolgens op te poetsen. Zelf iets totaal nieuws bedenken en uitvoeren is er niet bij, de geachte heren borduren alleen maar voort op wat al voorhanden is. Niet echt voorbeelden van innovatie die Joep en Lőrinc. L’histoire se répète maar altijd op een iets andere wijze, als ik Mészáros was zou ik de biografie van Joep maar eens lezen. Alhoewel, er is een gigantisch verschil, Mészáros – tevens oud-burgemeester – heeft het gehele Orbánapparaat achter zich staan, bovendien is hij al bijna meerderheidsaandeelhouder van de Hongaarse MKB bank. De sluwe ex-gasmonteur kan zichzelf al onafhankelijk financieren, een sterk staaltje van ’voorwaartse integratie’. In economische termen heeft hij zijn eigen ’supply chain’ al bijna gerealiseerd.

Hiernaast ziet het er niet naar uit dat Orbán cum suis al aan hun uiterste houdbaarheidsdatum toe zijn, dus de voetbalgek Lőrinc lijkt nog lange tijd vrij baan te hebben. In de plaats waar hij lange tijd de ambtsketen om zijn nek droeg – de gemeente Felcsút – is een voetbalclub bedacht die ook nog eens verwend werd met een nieuw voetbalstadion. Puskás Akadémia werd de naam van de voormalige Fc Felcsút , uiteraard zat de hele wereld al jaren te wachten op een grote voetbalclub van de metropool Felcsút, een plaatske bewoond door ruim 2000 zielen.  Zakelijk was de voormalige burgemeester vanaf het begin betrokken bij de plaatselijke voetbaltrots, het voetbalstadion werd ontworpen door het Makovecz architectenbureau. Imre Makovecz  was één van de grootste architecten van Hongarije, bedenker van de zogenaamde organische bouwstijl. Zowel de grote Ferenc Puskás als Imre Makovecz waren niet meer onder de levenden toen hun namen werden verbonden aan een voetbalclub, respectievelijk een voetbalstadion. Zoals Hans van Mierlo zich de laatste tijd regelmatig omkeert in zijn graf om de fatale blunders van de huidige D66 voorlieden  vrees ik dat hetzelfde geldt voor voornoemde Hongaarse helden. Tot overmaat van ramp is het voetbalstadion ook nog gedoopt als ’Pancho-arena’. Pancho was de koosnaam van Puskás toen hij zijn triomfen vierde bij Real Madrid. In de Akadémia’ maken regelmatig 0,0 spelers uit de eigen voetbalopleiding deel uit van het eerste elftal en ik tel zo maar 7 nationaliteiten in de selectie. De Makovecz bouwstijl is hiervoor nooit toegepast in voetbalstadions, een misschien wat merkwaardige eer aan de oude meesterarchitect Makovecz lijkt me. Kortom, allemaal prachig ’uitgedokterd’, toch? inderdaad nu heb ik mezelf toch tegengesproken. Hoezo? Nu ja, het lijkt erop dat Mészáros toch wel iets gecreëerd heeft. Het is alleen een potsierlijk monster geworden.

Mighty Mészaros is tevens eigenaar van zo’n beetje alle campings rondom het Balatonmeer, goed nieuws voor Hollanders durf ik maar even te dromen. Die campings moeten nu toch wel omgetoverd worden in  5 sterren aquapark-campingparadijzen. Tot nu toe heb ik deze vooruitgang nog niet mogen constateren, maar wat niet is kan nog komen. Toch vrees ik dat de aandacht van de voormalige burgemeester niet meteen uitgaat naar ’plat kamperen’, hij is meer van de ’private planes’ en een ’leuk boottochtje’. Of hij vindt natuurlijk een goede conceptbedenker die er een lange termijnvisie op nahoudt. Nieuw concept? Lange termijn? Lijkt me een beetje te hoog gegrepen voor onze gasmonteur, want hij moet wel de plannetjes goedkeuren natuurlijk. Ja, helaas dat blijft marginaal kamperen, investeren in ’top star campings’ lijkt niet me niet te verwachten maar misschien kan linke Lőrinc teruggrijpen op het aloude FKK-concept. Ja, de Freie Körper Kultur, jawohl! In de communistische tijd trokken hordes DDR-burgers naar het Balatonmeer om daar hun West-Duitse familieleden te ontmoeten, het liefst in Adamskostuum. Simpele naaktcampings schoten in de jaren ’70 en ’80 als paddestoelen uit grond, de West- en Oostduitse Brüder dansten poedelnaakt het Balatonmeer in. Het hele zakie liep in zijn nakie zullen we maar zeggen. Daar is Nederland nog een carnavalsnummertje van gecomponeerd. Uitvoerders van dit muziekmeesterwerk? Het bliksem en schichtorkest, check maar eens op Youtube. Alle blootheid op een stokje, listige Lőrinc heeft hier potentieel een gouden pik in zijn handen. Gaarne werk ik dit concept verder uit op één simpel A-4tje à raison van 1,2 miljoen te transfereren naar mijn bankrekening te Panama-stad. Een koopie lijkt me, investeren is niet noodzakelijk meneer Mészáros, sterker nog dit is een desinvesteringsproject!

Hopman Orbán heeft met het parachuteren van de gasmonteur Lőrinc zich toch een beetje verrekend. Slimmer was het geweest de ’business’ onder meerdere ’tycoons’ te verdelen, maar ja, dat vereist nog meer controle, risico’s op ontsporingen bij één van de aangewezen zetbaasjes etc. Daarom maar één superman gekozen, bovendien betreft het een oud maatje van Orbán, hopelijk speelt zijn gasmannetje geen dubbelspel. Want je weet het maar nooit, die dekselse Lajos Simicska probeerde de kleine Napoleon immers ook al eens een hak te zetten. Orbán had het geluk dat de partij Jobbik die Simicska onder zijn hoede had genomen louter bestond uit gefrustreerde extremisten, baantjesjagers en non-valeurs, kortom leeghoofden van de allerhoogste klasse. Nee, nee, alles zoveel mogelijk in de familie houden, maar Hongarije is – gelukkig  -geen familiedynastie dus heb je ook ’onafhankelijke’ zakenlieden nodig.

De tycoon Mészáros staat in het binnenland, maar ook al mondjesmaat in den vreemde redelijk in de spotlights en dit is op lange termijn geen goed nieuws voor de Orbánisten. Het kiezersvolk in Hongarije kun je laten focussen op een gezamenlijke vijand, George Soros is hiervan het spreekwoordelijke voorbeeld. In het Sorosgeval heeft deze tactiek uitermate goed uitgepakt, waarom dan op termijn ook niet voor – of beter gezegd tegen – de protégé van de premier. Het lijkt me verstandig dat één van Orbán’s spindoctors haast gaat maken om een countertactiek te bedenken. Voor de nuance moet ik wel vermelden dat via Orbán’s stroman(nen) de verkregen financiële bronnen niet alleen maar worden aangewend om deze in het buitenland te stallen met al of niet gebruik van offshorebedrijven. Een flink deel wordt wel degelijk in Hongarije aangewend. In het socialistische tijdvak van Ferenc Gyurcsány gingen alle moneten één op één naar bankrekeningen op exotische eilanden. Bovendien sluit ik niet uit dat er activiteiten van Mészáros bestaan die toegevoegde waarde voor de economie opleveren. In het verleden was bijvoorbeeld de Franse firma Suez er een meester in om de winst te maximaliseren van overgenomen Hongaarse drinkwaterleidingbedrijven. Er waren echter een paar probleempjes: de kwaliteit van de leidingen en het drinkwater gingen er alleen maar op achteruit, ergo, investeringen werden niet doorgevoerd. De Franse handjes stonden enkel in de graaistand. Zoals ik reeds eerder betoogd heb: het kan allemaal nog veel minder. Als de Jobbik of de socialisten aan de macht waren gekomen had de arme Hongaar zijn zegeningen kunnen tellen: geen dus!

Superman Mészáros zal het allemaal ’wurst sein’. Hij dendert gewoon door en antwoordde met stoïcijnse blik op de vraag van journalisten of hij zakelijk ook zo succesvol zou zijn als de oppositie aan de macht zou komen met: ‘dan zou ik nog veel meer geld verdienen’! In de Hongaarse media ging vorig jaar het verhaal dat Supermario Lőrinc zijn vermogen sneller vermenigvuldigt dan Marc Zuckerberg ooit voor elkaar heeft gekregen. Voer voor de oppostie die overigens – nog – niet bestaat, ’aber alles hat ein Ende nur die Wurst hat zwei’! Het lijkt me verstandig dat Orbán eens bij Joep van den Nieuwenhuyzen informeert  hoe snel geregeld kan worden dat zijn maatje ingezetene van China kan worden. Naar ik heb begrepen heeft Joep inmiddels een officiële Chinese domicilie, dus hij moet de ingangen kennen. De nooduitgang kent Henk Westbroek overigens al langer:

Ik moest naar de gevangenis maar ik had niets gedaan
Ik wist wel wie de dader was maar ik geef geen vrienden aan
Ik ga graag op bezoek, maar ik blijf nooit al te lang waar is hier de nooduitgang

Het lijkt me raadzaam voor Mészáros deze tekst uit zijn hoofd te leren, die nooduitgang kan nog wel eens nodig blijken…..

Als de nood het hoogst is, is redding – de nooduitgang dus – nabij. Amen

 

 

 

Hozzászólás